W walce z niepożądanymi zmianami tłuszczu budującego szare komórki wielką rolę odgrywają związki zwane przeciwutleniaczami (albo antyoksydantami). Nie jesteśmy w tej walce bezbronni, gdyż organizm człowieka wytwarza przeciwutleniacze, takie jak: kwas liponowy, glutation i ubichinon 10. Niestety z biegiem lat wytwarza ich coraz mniej. Dlatego warto odżywiać się produktami bogatymi w antyoksydanty, a są to właśnie warzywa i owoce. Zawierają one setki różnych związków będących naturalnymi przeciwutleniaczami.
IM WIĘCEJ PRZECIWUTLENIACZY MASZ WE KRWI TYM OSTRZEJSZY JEST TWÓJ UMYSŁ
Ogromne role pełnią zatem wszystkie owoce i warzywa o ciemnym zabarwieniu (czerwone, pomarańczowe, fioletowe) z racji zawartości prowitaminy A, likopenu oraz flawonoidów. Zatem chętnie siegajmy po truskawki, maliny, jeżyny, jagody, aronię oraz paprykę, pomidory, brzoskwienie, marchewkę. To tak zwana "kolorowa dieta". Owoce i warzywa są także źródłem witaminy C - szczególnie, gdy nie podlegają obróbce termicznej. Inny ważny antyoksydant to witamina E zawarta w nasionach: orzechach, pestkach, groszku, fasoli czy kukurydzy a także w dobrych olejach.
Poza owocami i warzywami przeciwutleniaczy dostarcza nam herbata (zawierająca katechiny), czerwone wino (polifenole, antocyjaniny i resweratrol) oraz czekolada!
Nawyk spożywania kilku porcji dziennie owoców i warzyw jest - z punktu widzenia dobrej kondycji szarych komórek jak najbardziej wskazany. Okazuje sie jednak, że ważne jest, nie tylko ile porcji zjemy, ale które z owoców czy warzyw wybierzemy. Możemy bowiem zjeść siedem różnych owoców i warzyw, które będą miały tzw. nikłą wartość antyoksydacyjną, a wybór innych trzech może spowodować zdecydowanie większy efekt ochronny. Dzieje się tak dlatego, że różne produkty mają różną zdolność wchłaniania wolnych rodników. Tę zdolność wchłaniania nazywa się aktywnością antyoksydacyjną. Jest to tzw. jednostka ORAC (Oxygen Radikal Absorbency Capacity). Wg żywieniowców powinniśmy spożywac ok. 3500 jednostek ORAC dziennie. W doborze produktów może być pomocna poniższa tabela podająca przybliżoną aktywność antyoksydacyjną.
Kubek czarnych jagód + ½ kubka truskawek + 1 pomarańcza = 5500 ORAC
Lista owoców i jarzyn zawierających najbardziej aktywne przeciwutleniacze
Produkt |
ORAC w 100 gramach |
Porcja produktu |
ORAC (porcja) |
Suszone śliwki |
5770 |
1 sztuka |
462 |
Rodzynki |
2830 |
¼ kua |
1019 |
Czarne jagody |
2234 |
125 ml / ½ kubka |
1620 |
Jeżyny |
2036 |
125 ml / ½ kubka |
1466 |
Czosnek |
1939 |
1 ząbek |
58 |
Kapusta włoska |
1770 |
125 ml / ½ k. gotow. |
1150 |
Żurawina |
1750 |
125 ml / ½ kubka |
831 |
Truskawki |
1536 |
125 ml / ½ kubka |
1144 |
Szpinak, surowy |
1210 |
250 ml / 1 kubek |
678 |
Szpinak, got. na parze |
909 |
1 kubek |
2178 |
Maliny |
1227 |
125 ml / ½ kubka |
755 |
Brukselka |
981 |
Główka |
206 |
Śliwki |
949 |
1 sztuka |
626 |
Brokuły |
888 |
125 ml / ½ k. got. |
715 |
Buraki |
841 |
125 ml/ ½ k. got. |
715 |
Pomarańcze |
750 |
1 sztuka |
982 |
Winogrona, czerwone |
739 |
10 winogron |
177 |
Papryka czerwona |
731 |
1 średnia szt. |
540 |
Czereśnie |
670 |
10 czereśni |
455 |
Cebula |
449 |
125 ml / ½ kubka |
360 |
Winogrona białe |
446 |
10 winogron |
107 |
Kalafior |
377 |
125 ml/ ½ k. got. |
234 |
Groszek ziel. Mrożony |
364 |
125 ml/ gotowany |
291 |
Ziemniaki |
313 |
½ k. got. |
244 |
Banany |
221 |
1 sztuka |
252 |
Jabłka |
218 |
1 średnie |
300 |
Marchewka |
207 |
125 ml/ ½ k got. |
160 |
Gruszki |
134 |
1 średnia |
222 |
Dla tych, którzy właśnie sięgaja po tabletkę tzw. witaminy C ( i nie dotyczy to tylko szpinaku):
300 g świeżego szpinaku podnosi poziom antyoksydantów wyżej niż 1250 mg wit. C